Abstracts 11 ( 2 )

FLORENCE J. VAN ZUUREN
Ervaringen van patiënten in de somatische zorg:
Voor- en nadelen van verschillende onderzoeksbenaderingen

In dit artikel wordt een drietal onderzoekscasussen besproken op het gebied van patiënt-ervaringen in de somatische zorg. Voor het onderzoek naar kwaliteit van leven is de conclusie dat de theorievorming efficiënter zou zijn verlopen als eerder dwarsverbindingen tussen kwantificerend en kwalitatief onderzoek waren gelegd. Voor het gebied van copingstijlen, met name monitoring en blunting, geldt dat de theorievorming ernstig is gehinderd door eenzijdig kwantificerend onderzoek. De derde casus leidde tot de conclusie dat, juist in kwalitatief onderzoek, medici als object van studie soms partij worden en terugspreken. Immers: zij zijn met andere methodologische principes geschoold, en hebben een hoge maatschappelijke status.

[kwalitatief onderzoek, kwaliteit van leven, copingstijlen, somatische zorg]

Experiences of patients in somatic care:
pros and cons of various research approaches

This article discusses three examples of research in the area of patient experiences in health care.The conclusion for the example of quality of life research is that theory development would have been more successful if connections between quantitative and qualitative studies had been made at an earlier stage. With regard to research on coping styles, in particular monitoring and blunting, it emerges that theory development has been hampered seriously by a one-sided quantitative approach. Finally, it was observed that, particularly in qualitative studies, results may be challenged by physicians as respondents, probably due to their high status and education. The article is followed by two comments and a final reaction of the author.

[qualitative research, quality of life, coping styles, health care]

volledig artikel

ANNE-MEI THE
Emotie en inzicht: Eigen onderzoekservaringen als data

Zeker in onderzoek naar emotionele ervaringen moeten onderzoekers zich verplaatsen in de gevoelswereld van de onderzochten. Vertrouwensrelaties zijn van belang, maar ook de status die onderzoeker door eigen ervaringen heeft bereikt kan een fundamentele bijdrage leveren. Aan de hand van voorbeelden uit onderzoek naar het optimisme op herstel bij longkankerpatiënten stelt de auteur dat onderzoekers niet noodzakelijkerwijs hetzelfde als hun respondenten hoeven mee te maken om tot een wezenlijk begrip te komen. Eigen ervaringen die de onderzoeker opdoet kunnen het noodzakelijke inzicht geven in de wereld van de onderzochte mens en zo ‘onderzoeksgegevens’ opleveren. Een langdurig verblijf ter plaatse en emotionele betrokkenheid zijn daarbij de sleutelbegrippen.

[onderzoek, methode, emotie, ziekenhuis, kanker]

Emotion and insight: Research experiences as data

Concern and personal involvement by the researcher can be important research data leading to a better understanding of the experiences of respondents. The author uses examples from her fieldwork among terminal lung cancer patients in a Dutch hospital to argue the methodological advantage of emotions. She shows how her involvement with doctors, nurses, patients and relatives helped her to gain a deeper insight in the fact that terminally ill people continued to harbour optimism and hope for recovery.

[research, methods, emotion, hospital, cancer]

volledig artikel

DAVID DE VAAL
Posttraumatische stress-stoornis
Een verkenning van het concept met aandacht voor cultuur en betekenis

De toeëigening van geweld en menselijk lijden door de posttraumatische stress-stoornis is, sinds de opname ervan in de psychiatrische nosologie, een steeds grotere rol gaan spelen in zowel het populaire als het wetenschappelijke discours. Toch wordt dit ziektebeeld omringd door een aantal controverses, die zowel vanuit de psychiatrie als vanuit de antropologie geformuleerd kunnen worden. Dit artikel biedt een overzicht van de vragen die door deze stoornis worden opgeroepen. De erkenning van de stoornis, de aard van de traumagenetische stressor en de integrerende functie van de notie van traumatische geheugen vormen een eerste invalshoek. Fundamenteel is ook, ten tweede, de kritiek die vanuit antropologische hoek wordt geformuleerd en meer aandacht vraagt voor cultuur en betekenis, zoals mag blijken uit voorbeelden die de rol van deze factoren in het traumaproces illustreren. Dit alles toont aan dat we vooral in een cross-culturele context vragen kunnen stellen bij de wenselijkheid van de dominantie van de posttraumatische stress- stoornis als uitdrukkingsvorm van menselijk lijden.

[posttraumatische stress-stoornis (PTSS), psychiatrie, antropologie, trauma]

Post-Traumatic Stress Disorder.
An exploration of the concept with special reference to culture and meaning

The appropriation of violence as post-traumatic stress disorder has gained enormous support since the introduction of this concept in psychiatric nosologies. At the same time, this concept has been surrounded by controversies, from a psychiatric as well as from an anthropological point of view. This article explores the questions arising from this concept. The nature of the traumatic stressor and the integrating function of the notion of traumatic memory are a point of departure. The anthropological critique calling for more attention to culture and meaning is of fundamental importance, as is illustrated by examples drawn from the recent literature. This will show that, especially in a cross-cultural context, the use of the concept post-traumatic stress disorder raises certain questions and hints at the problematic nature of this disorder in the debate about the consequences of extreme circumstances.

[Posttraumatic stress disorder, psychiatry, anthropology, trauma]

volledig artikel

MARGARET VON FABER
Een gehoorapparaat moet niet alleen in het oor passen

In dit artikel worden de onderzoeksresultaten gepresenteerd van gesprekken over de argumenten van slechthorende ouderen over het wel of niet aanschaffen van een gehoorapparaat. De ervaring van gehoorsvermindering, het zelfbeeld, de sociale context en prioriteiten in het functioneren bepalen in belangrijke mate hoe ouderen omgaan met slechthorendheid. Het verminderd gehoor bij ouderen werd tot onderwerp gemaakt van een interventiestudie. De auteur laat zien dat ouderen andere afwegingen maakten dan audiologen over de noodzakelijkheid van een gehoorapparaat.

[ouderen, slechthorendheid, audiologie, autonomie, interventiestudie]

A hearing aid must fit, but not only in the ear

The purpose of this article is to explore factors that influence the decision making of elderly people with hearing loss when obtaining a hearing aid. Elderly women relate hearing loss to the limitations they experience in daily life. Most important is the notion that they want to decide themselves the moment of obtaining a hearing aid. The social context, the space related to daily activities, priorities in their entire functioning, time and self-image influence the individual decision. Stories and experiences from peers with a hearing aid add to a negative image of the hearing aid. A marked discrepancy was found between 'experienced' and 'measured' hearing problems. The decision to postpone obtaining a hearing aid is viewed differently by elderly people and audiologists.

[elderly, hearing loss, audiology, autonomy, intervention study]

volledig artikel

JAN-KEES MEYBOOM & WILLEM VAN EEKELEN
Yipratmak: uitputten, verslijten, kapot maken
Ouderdomsbeleving van oudere Turken in Nederland

De onderzoekers hebben een serie gesprekken en groepsdiscussies gevoerd om inzicht te krijgen in de ouderdomsbeleving van oudere Turkse gastarbeiders in Nederland. De kern van hun beleving is het Turkse woord yipratmak, een werkwoord dat wijst op een actief proces van uitputten, verslijten, kapot maken en vroeg oud doen worden. De mannen hebben het gevoel oud en ziek te worden gemaakt door taalproblemen, onwillige en onbetrouwbare Nederlandse instellingen, en kinderen die weigeren de traditionele zorgtaken op zich te nemen. Bij wijze van zelfzorg gaan ze regelmatig voor langere perioden op vakantie naar Turkije. Deze vakanties verlichten de stress en genezen hun klachten, maar bij terugkomst in Nederland blijkt door hun lange afwezigheid de bureaucratie nog zwaarder dan vóór het vertrek. De mannen zien de toekomst somber in. Ze hopen op een snelle dood.

[generatiekloof, Nederland, ouderen, stress, taal, Turken, vakantie, zorginstellingen]

Yipratmak: Using up, wearing out, finishing off.
The experience of growing old among elderly Turks in the Netherlands

Unlike most indigenous Dutch, many Turkish migrant workers in the Netherlands feel they are old, weak and approaching death at the age of 50. In a series of individual and group discussions, the researchers look for a theory that explains why these migrants experience their old age so negatively. Yipratmak proves to be the key word. It is a Turkish verb that indicates an active process of wearing out, early ageing and breaking down. Three interrelated themes fuel this destructive process. (1) The language barrier affects them much more now that they are old and dependent than it affected them when they were still working. (2) Their contribution to the Dutch economy is not appreciated and the Dutch social system is deliberately unhelpful. (3) Their children refuse to fulfil their obligation of taking care of their elderly parents. The men escape from these problems by spending several months per year in Turkey. They revitalize during these long holidays, but find, upon return to the Netherlands, that their long absence added to the problems they already had.

[generation gap, Netherlands, elderly, ageing, language, Turkey, holiday, institutions]

volledig artikel