Abstracts 18 ( 2 )

FRANCES NORWOOD
A hero and a criminal: Dutch huisartsen and the making of good death through euthanasia talk in The Netherlands

What does 'good death' mean to those on the front-lines of life and death in The Netherlands? Everyday in the Netherlands, general practitioners must negotiate the often difficult and very subjective terrain between life and death, leaving them feeling sometimes like heroes and at other times like criminals. In this paper, I will use data gathered during a 15-month ethnographic study with general practitioners (huisartsen) and their end-of-life patients to examine how the concept of 'good death' manifests in the experiences of general practitioners at the end of Dutch life. Focusing on the practice of euthanasia, I will use discourse theory from Foucault and a concept of the ideal from Lefebvre to explore the implications when general practitioners invoke concepts of good doctors, good patients, and good euthanasia requests.

[general practice, euthanasia, end-of-life, discourse theory, good death, The Netherlands]

Wat betekent 'goede dood' voor degenen die in Nederland het meest direct betrokken zijn bij dood en leven? Iedere dag onderhandelen Nederlandse huisartsen over het vaak zeer moeilijke en subjectieve terrein tussen leven en dood. Soms voelen zij zich als helden, soms als misdadigers. In dit artikel zal ik data gebruiken uit een 15 maanden durend etnografisch onderzoek bij huisartsen en hun terminale patiënten. Doel was te onderzoeken hoe het begrip 'goede dood' in de ervaringen van deze artsen wordt beleefd. Ik zal gebruik maken van de 'discourse' theorie van Foucault en het begrip 'ideal' van Lefebvre om de implicaties te onderzoeken van de uitspraken van huisartsen over 'goede arts', 'goede patiënt'en 'goed euthanasieverzoek'.

[huisarts, euthanasie, levenseinde, 'discourse' theorie, goede dood, Nederland]

full text

SASITORN CHAIPRASITTI
Body and bone: Cultural embodiment in Northern Thai bone healing

This ethnographl study about the healing practice of an elderly Northern Thai woman shows how Northern Thai culture is practiced in bone fracture treatment and how this medical knowledge is recreated by the healer in response to patient needs over the last three decades during the rapid socio-economic and cultural change in Thailand. This paper also demonstrates the power of shared, internalized and unconsciously communicated familiar symbols in Northern Thai everyday practice. These taken-for-granted symbols are implicitly expressed through, the therapeutic environment, patient–healer conversations, Northern Thai dress, and culturally defined body language exhibited by healers. This form of bone healing appears to be extremely powerful when it is situated in a context in which, familiar and meaningful symbols are condensed and encapsulated, as in the healing practice of the eldery woman and surrounded by the powerful signs of Buddhism or spirit worship. The practice of healers and patients includes the experience and reproduction of the past and present Northern Thai social and supernatural world.

[culture, symbolism, bone healing, ritual healing, Northern Thailand]

Deze studie van een oudere genezeres beschrijft hoe de Noord-Thaise cultuur gepraktiseerd wordt in de behandeling van botbreuken en hoe medische kennis tot stand komt in de ontmoeting tussen genezer en patiënt. De auteur laat tevens zien hoe deze praktijken zich ontwikkeld hebben over een periode van drie decennia van snelle sociaal-economische en culturele verandering. Alledaagse vanzelfsprekende culturele symbolen worden in de therapeutische situatie tot uiting gebracht: in communicatie tussen genezer en patiënt, in kleding, lichaamstaal en aanwezige (religieuze) attributen. In de genezingspraktijken beleven en reproduceren de betrokkenen het verleden en heden van de Noord-Thaise sociale en bovennatuurlijke wereld.

[cultuur, symboliek, botbreuken, genezing, rituele genezing, Noord Thailand]

full text

SYLVIE FORTIN
Urban diversity and the space of the clinic. Or when medicine looks at culture...

This paper addresses issues concerning clinical practice in the context of urban diversity. While ethnicity, gender, class, and religion are all part of this diversity, culture, a priori that of immigrant clientele, crystallises a set of issues in everyday medical practice. Drawing on ongoing fieldwork in hospital wards of both general and subspecialty paediatrics, this article discusses the use of culture as an explanation for complex clinical situations. Examining relational dynamics central to interactions in paediatrics poses the clinic as a social space where a number of norms and values intersect, influencing the quality of the interaction and the care trajectory. Physicians, patients and families do not necessarily engage the same frames of reference and positively, or inversely, negatively sanctioned knowledge and practices acquire meaning within given contexts. Otherness simultaneously attracts and disturbs. This article will trace some of the processes involved.

[hospital ethnography, physician/parent/patient relation, urban diversity, culture,Canada]

Dit artikel handelt over klinische praktijken in de context van stedelijke pluriformiteit. 'Cultuur', zeker bij immigranten, kristalliseert deze verscheidenheid (etniciteit, gender, klas, godsdienst) in dagelijkse medische praktijken. Het betoog, gebaseerd op lopend onderzoek in een interne en een kinder-afdeling van een ziekenhuis in Quebec, Canada, bespreekt het gebruik van 'cultuur' as verklaring voor complexe klinische situaties. Het ziekenhuis wordt opgevat als sociale ruimte waar normen en waarden samenkomen en de kwaliteit van zorg en interactie beïnvloeden. Artsen, patiënten en hun families hebben niet altijd dezelfde referentiekaders; kennis en praktijk krijgen kun specifieke betekenis in gegeven situaties. 'Andersheid' (otherness) trekt aan en verstoort tegelijkertijd. De auteur onderzoekt enkele processen die hiermee gepaard gaan.

[ziekenhuis-etnografie, arts / ouders / patiënt relatie, stad, pluriform, cultuur, Canada]

full text

RENÉ DEVISCH
De droom en de 'geest-drift': Enkele cultuur-specifieke benaderingen

In talrijke culturen gelden de nachtelijke droom en het vertellen en interpreteren ervan onder familieleden of ouderen als een gezaghebbende bron van signifiance. Dit is een betekenisontwikkeling die bijna voorafgaand aan talige voorstelling ontluikt temidden van lichamelijk en intersubjectief innig op elkaar betrokken personen. Dit essay is een poging om gangbare modern-wetenschappelijke benaderingen te bevragen en te verrijken in een dialoog met de epistemologie enmetafysica eigen aan specifieke niet-westerse, lokale, benaderingen van dromen. Een gevalsstudie van twee op elkaar volgende dromen, gerapporteerd in Kinshasa door een 48-jarige man van Yaka-origine, suggereert hoe sommige dromen wellicht fantasma's in beeld brengen eigen aan zijn generatie van geschoolde Kinois. Deze twee dromen stellen verwestering gelijk aan de perverse en doodlopende wegen van de fascinatie en het abjecte object onder meer van verlammende angst en beheksing dat zich onttrekt aan een realistisch, maatschappelijk-genormeerd betekenisgeheel of levenspad.

[droom, dromen vertellen, modern, intercultureel, lokale benadering, antropologie, contextualisering, psychoanalytische lezing, Kinshasa, Kongo]

Dream and emerging meaning production: Some culture-specific approaches

In many cultures, the nocturnal dream and its sharing and interpreting in family and/or with elders act as an authoritative source of signifiance. It is an emerging meaningproduction feeding intercorporeity and intersubjectivity, in part beyond mere representation and the expressible. This essay entails an effort to interrogate and complement current scientific approaches in dialogue with some epistemological and metaphysical perspectives proper to nonwestern local approaches of dreams. A case-study of two dreams, reported in Kinshasa by a 48 years old man of Yaka origin, shows how much some dreams, in tune with the collective imaginary, may convey widely shared fantasies of the same generation of school educated Kinois. These two dreams express fantasies regarding the university degree or consumerist modernity as a Westernderived source of both omnipotence and jouissance, where the latter encapsulates the horizon of both total satisfaction and the self-shattering uncanny (the realm of bewitchment, the abject and horror).

[dream, dream sharing, modern, intercultural, local approaches, case study, anthropology, contextualisation, psychoanalytic interpretation, Kinshasa, Kongo]

volledige tekst

ERIC VERMEULEN
Aanklacht, monument en verslag van een drama
Verhalen van ouders over kanker bij hun jonge kind, 1978-2004

Dit artikel analyseert boeken die ouders schreven over kanker bij hun kind (tot 12 jaar oud). De boeken zijn verschenen in de afgelopen decennia en worden gebruikt als document om veranderingen in de zorg te beschrijven. De 'oude boeken' (over de situatie in de jaren zeventig) waren overwegend kritisch over de situatie in ziekenhuizen en hadden tot doel om de zorg te doen veranderen. In de later verschenen boeken is die kritiek minder prominent en gaat het meer om het vastleggen van het drama in het gezin en het delen van de ervaring.

[kinderkanker, ziekteverhalen, hoop, besluitvorming, historische ontwikkelingen, Nederland]

Accusation, monument and report of a tragedy: Parents' narratives about their young children's cancer, 1978-2004

The author analyses books written by Dutch parents about their child's (under 12) cancer. The stories are used as documents to describe changes in care. The early books criticized the situation in hospitals and aimed to bring about change.More recent books are less critical and are mostly attempts to document and share with others the tragic experience.

[children, cancer, illness narratives, hope, decision making, historical developments, The Netherlands]

volledige tekst

IGNACE SCHRETLEN
The bed and the family doctor: Fourteen thoughts

The author, a writer and general practitioner, provides fourteen brief reflections on his experiences with beds in his medical practice. The text continues the theme of the previous issue of this journal, a special issue on “The Bed”.

volledige tekst